Nadat hij me de dozen die vooraan stonden had aangegeven, kroop Leo de vliering op. Om achterin te komen, moest hij zich door de sedimenten van jaren heen werken. Zou het de moeite lonen, of niet?

Zo’n vijftien jaar geleden bouwden we een berging in de nok van het dak. Geliefde knuffels en prentenboeken van de kinderen, maar ook hun schriften en werkstukken vonden er een plek. Ook toen de kinderen op kamers gingen, bleef de vliering als bergplaats in trek. Dochter schoof er de resultaten van haar studie Illustratie op. Zoonlief zijn studieboeken. Toen ze gingen werken, verzonk de vliering met haar rijke inhoud in de vergetelheid.

Op een dag besloten we de zolder op te knappen. Om het plafond te kunnen witten, zetten we de trap op tafel. Vanuit dat standpunt konden we een blik op de vliering werpen. Onbereikbaar achter de chaos van rollen papier, dozen en opgetast speelgoed, meende Leo een stapel fotoboeken te ontwaren. Nieuwsgierig naar wat er verder lag, besloten we na het schilderen van de zolder ook de vliering op te ruimen. Anderhalve week later klom mijn man de nok in. Op tafel staand, nam ik de spullen die hij aangaf aan om ze vervolgens op de grond te zetten. Dreigend onweer en opdwarrelend stof maakten het daarboven benauwend warm. Zo gauw we de vliering leeg hadden, pauzeerden we.

Met de gevonden fotoalbums daalden we de trappen af. De foto’s bekijkend hervonden we jongere versies van onszelf en onze dierbaren, kwamen vergleden tijden weer tot leven. Met hernieuwde energie klommen we na de koffie terug naar de met spullen bezaaide zoldervloer. Later op de vliering geschoven dozen hadden de rollen tekeningen van mijn dochter geplet. Ongeordende stapels papier zaten onder het stof. In een kist lagen handgemaakte fluitenzakken, ballen en meermaals herstelde knuffels. Vergeten en ontzield waren ze op de vliering een stille dood gestorven. Motten hadden hun vilten kleding en wollen haren aangevreten. Walgend propten we de stoffige boel in plastic zakken, die we direct in de vuilnisbak kieperden.

Zuigend en soppend gaven we papier en speelgoed hun kleur en glans terug. De geblutste houten vrachtauto en prentenboeken herleefden, kleurige kindertekeningen brachten herinneringen boven. In een schoenendoos lagen de auberginekleurige, hooggehakte schoenen die mijn dochter bij het op kamers gaan nog niet weg wilde doen. Tussen alle papieren hervonden we het verloren gewaande Havodiploma van mijn zoon. De kinderen reageerden enthousiast toen ze hoorden wat we allemaal hadden gevonden. Bracht dit me op andere gedachten?

De volgende morgen werd ik met wroeging wakker. In alle vroegte dook ik de zakken met verwaarloosde spullen weer uit de vuilnisbak op. Een paar knuffels en handwerkjes zijn inmiddels gewassen. Veel bleek onbeschadigd en zag er na een wasbeurt weer fleurig uit. Een paar dagen geleden kwam mijn dochter langs. Voor haar bezaten die dingen nog steeds een ziel. Haar pop mag hier blijven tot ik haar nieuwe haren, ogen en een mond heb gegeven. Een zelf geweven mandje nam ze direct mee.

---

Foto: Leo Bras